Στην καρδιά του Αιγαίου πελάγους, εκεί που τα Δωδεκάνησα συναντούν τις Κυκλάδες, υπάρχει ένα υπέροχο γραφικό νησί που δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως η πεταλούδα του Αιγαίου. Το ένα της φτερό “αγγίζει” τις Κυκλάδες και δέχεται τις επιρροές τους, ενώ το κυρίως σώμα της αλλά και το έτερο φτερό της ανήκει δικαιωματικά στα Δωδεκάνησα, αν και η αλήθεια είναι ότι είναι κάπως ξεκομμένο από αυτά. Παρόλα αυτά η Αστυπάλαια των Δωδεκανήσων συνδυάζει όλα εκείνα τα υπέροχα στοιχεία που την καθιστούν μοναδική στο είδος της. Γραφικά καλντερίμια σε ολόλευκο φόντο, παρθένες παραλίες με υπέροχα κρυστάλλινα πεντακάθαρα νερά, ενετικά κάστρα, σπήλαια, ανεμόμυλοι, αμέτρητα ξωκλήσια και υπέροχοι αυθεντικοί άνθρωποι, σε μεταφέρουν από το πλούσιο παρελθόν της στο υπέροχο σήμερα, μέσα από μια σπουδαία διαδρομή, και σε προκαλούν να την ανακαλύψεις από άκρη σε άκρη.
Κατά τη μυθολογία η Αστυπάλαια και η Ευρώπη ήταν κόρες του Φοίνικος και της Περιμήδης. Από την ένωση της Αστυπάλαιας με τον Ποσειδώνα γεννήθηκε ο Αργοναύτης Αγγαίος και ο βασιλιάς της Κω Ευρύπυλος.
Πρώτοι κάτοικοί της ήταν οι Κάρες, που την ονόμασαν Πύρρα από το υπέροχο κοκκινωπό χρώμα των βράχων της. Αργότερα, την εποχή του Μίνωα, περνάει στην κατοχή της Κρήτης, ενώ κατά τα ελληνιστικά χρόνια αποτελεί λιμάνι-σταθμό των Πτολεμαίων της Αιγύπτου που διέσχιζαν το Αιγαίο. Περνούν πολλοί αιώνες από τα αρχαία χρόνια μέχρι τη Βυζαντινή εποχή, τη μετέπειτα Βυζαντινή Αυτοκρατορία και την Τουρκοκρατία μέχρι τα νεότερα χρόνια και την επίσημη ενσωμάτωσή της με την Ελλάδα στις 7 Μαρτίου του 1948, μα οι κύριες επιρροές της παραμένουν στην εποχή της Ενετοκρατίας. Ένα από τα σπουδαιότερα κατάλοιπα της εποχής αυτής αποτελεί το κάστρο της Αστυπάλαιας, το οποίο κτίστηκε στη θέση της αρχαίας ακρόπολης από τον Τζοβάνι Κουερίνι και κατοικούταν συνεχόμενα μέχρι το 1943.
Η εντυπωσιακή χώρα της Αστυπάλαιας με τα ολόλευκα δαιδαλώδη καλντερίμια, τα λουλουδιασμένα σπιτάκια και τους υπέροχους ανεμόμυλους, οχτώ στο σύνολό τους, είναι χτισμένη πάνω σε στον λόφο περιφερειακά του Κάστρου και αποτελεί σημείο συνάντησης, καθώς εκεί χτυπάει η καρδιά της “πεταλούδας”.
Το μικρό λεωφορειάκι της γραμμής φτάνει μέχρι τις παρυφές της, αφήνοντας στα σπλάχνα της χώρας όλους εκείνους που μαγεμένοι από το θέαμα του Κάστρου φτάνουν μέχρι εκεί για να περπατήσουν έστω και για λίγο στα στενά της. Και αφού δροσιστούν στα μικρά καφέ της και φωτογραφηθούν στους εντυπωσιακούς ανεμόμυλους, καταλήγουν στην είσοδο στου Κάστρου για να περιηγηθούν στο παρελθόν του νησιού.
Μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα, η Χώρα αποτελούσε τον μοναδικό οικισμό του νησιού. Σαν όμως τα χρόνια πέρασαν και οι ανάγκες των ανθρώπων αυξήθηκαν, νεότερα κτίσματα εμφανίστηκαν εκτός του κάστρου, φτάνοντας μέχρι και το λιμανάκι του Πέρα Γιαλού.
Στο νησί υπάρχουν επίσης αρκετοί μικρότεροι οικισμοί που συμπληρώνουν το παζλ της ομορφιάς της Αστυπάλαιας. Η Μαλτεζάνα ή αλλιώς Ανάληψη με την ατελείωτη αμουδερή παραλία, παίρνει το όνομά της από τους μαλτέζους πειρατές οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τον προστατευμένο όρμο της ως κρησφύγετο και απέχει από την Χώρα περίπου 10 χιλιόμετρα. Εκεί μάλιστα βρίσκεται και το αεροδρόμιο του νησιού.
Το Βαθύ, αποτελεί τον βορειότερο μα και τον μικρότερο οικισμό του νησιού και απέχει 20 χιλιόμετρα από τη Χώρα, ενώ αποτελείται από το Έξω Βαθύ που βρίσκεται στα ανατολικά του κλειστού όρμου και το Μέσα Βαθύ που βρίσκεται κοντά στο στόμιο του όρμου, στα δυτικά.
Όσο για την παραλία Λιβάδι στον ομώνυμο οικισμό, αποτελεί την πλέον καλοκαιρινή πρόταση με τα ταβερνάκια, τις καφετέριες και τα μικρά μαγαζάκια που βρίσκονται εκεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Λιβάδι θεωρείτε το θέρετρο τον ντόπιων.
Στο νησί υπάρχουν δυο γνωστά και προσβάσιμα σπήλαια ως μια εναλλακτική πρόταση για τον επισκέπτη.
- Το πρώτο με την ονομασία “Σπήλαιο του Νέγρου” στις Βάτσες, έχει συνδεθεί με την παράδοση αλλά και με διάφορους μύθους για πειρατές και αμύθητους θησαυρούς που κρύβονταν μέσα σε αυτό. Χρωστάει το όνομά του σε έναν Αφρικανό πειρατή που τη χρησιμοποίησε για κρησφύγετο, είναι αρκετά μεγάλο και είναι διακοσμημένο με μοναδικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
- Το δεύτερο με την ονομασία δρακοσπηλιά ή αλλιώς “Σπήλαιο του Δράκου”, βρίσκεται στο Βαθύ και είναι επίσης εντυπωσιακό όσο το πρώτο.
- Στην κατηγορία των σπηλαίων θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και την σπηλιά της Παναγιάς της Πουλαριανής, στην Ανάληψη, όπου λέγεται ότι στον βράχο της εκκλησίας σχηματίζεται η Παναγιά με τον Χριστό στην αγκαλιά της, και τοποθετείται στο ψηλότερο βουνό του νησιού, στο Καστελλάνο.
Η Πεταλούδα του Αιγίου λοιπόν με τους υπέροχους ανθρώπους και τα ατελείωτα μέτρα ακτογραμμής δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από τα πιο γνωστά νησιά του Αιγαίου. Έχει τον δικό της ισχυρό χαρακτήρα, μια πλούσια ιστορία που έχει αφήσει στο νησί πολλά θετικά στοιχεία και κάτι ακόμα το οποίο την κάνει μοναδική… μια στενή λωρίδα γης μήκους 100 μέτρων, το ονομαζόμενο Στενό, το οποίο ουσιαστικά ενώνει τα φτερά της πεταλούδας και δημιουργεί το υπέροχο σχήμα της αποτελούμενο από τα δύο κομμάτια της…
Ταξιδεύουμε στη Μακρυνίτσα, στο “μπαλκόνι” της πιο ξανθιάς δασκάλας του ελληνικού κινηματογράφου
