Πρόκειται για ένα εκπληκτικό, πέτρινο χωριό με πλούσια ιστορία ανά τους αιώνες, άκρος παραδοσιακό, το οποίο βρίσκεται μόλις 220 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, ενώ απλώνεται ομοιόμορφα στις πλαγιές του Μαινάλου σε υψόμετρο 1083 μέτρων.
Από τη μυθολογία και τα πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια στην αρχαία Ελλάδα, μα και από τη νεότερη ιστορία και το σημαντικό ρόλο της στην Ελληνική επανάσταση μέχρι σήμερα, η Στεμνίτσα, ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του επισκέπτη, χαρίζοντας του όλες εκείνες τις ιδιαίτερες πληροφορίες που τον παρασύρουν στα δικά της έντονα ιστορικά βήματα.
Σύμφωνα πάντα με τη μυθολογία, ο βασιλιάς Λυκάονας τον οποίο ο Δίας οργισμένος είχε μεταμορφώσει σε Λύκο, είχε πενήντα γιους και μία κόρη, από τους οποίους, ο καθένας έκτισε και μία πόλη στην περιοχή, δίνοντάς της το όνομά του. Έτσι, ο Υψούς έκτισε την ομώνυμη προς αυτόν πόλη, η οποία είχε αναπτυχθεί σε σπουδαίο κεφαλοχώρι ή Χώρα όπως λεγόταν, με ξεχωριστή πνευματική, καλλιτεχνική και οικονομική ανάπτυξη.
Όταν λοιπόν το 746 μ. Χ. στην Πελοπόννησο ενέσκηψε πανώλη, ο Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης, Κωνσταντίνος ο Ε’, παίρνει την απόφαση να επιτρέψει την ειρηνική μετοίκηση Σλάβων από τις βόρειες περιοχές της Πελοποννήσου, οι οποίοι με τη σειρά τους μετονομάζουν την περιοχή σε Στεμνίτσα, που σημαίνει τόπος δασώδης και σκιερός στα σλαβικά.
Γνωρίστε εδώ το Κρίκελλο, το μαγικό ορεινό χωριό της Ευρυτανίας…
Η Στεμνίτσα εξελίχθηκε σ’ ένα από τα σπουδαιότερα εμπορικά και βιοτεχνικά κέντρα της Πελοποννήσου, λόγω της ιδιαίτερα απόκρημνης θέσης της, όταν κατά την Τουρκοκρατία, καταφεύγουν σε αυτήν αρκετές οικογένειες επιφανών Ελλήνων. Γνωστές σε όλον τον κόσμο γίνονται οι στεμνιτσιώτικες, καμπάνες, καθώς η τέχνη του καμπανά ανθίζει όπως και οι τέχνες της κατασκευής κηροπήγιων, της αργυροχοΐας και χρυσοχοΐας.
Φτάνοντας στα χρόνια της Επανάστασης, η Στεμνίτσα συνδέεται άρρητα με μια από τις μεγαλύτερες μορφές του αγώνα, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, ο οποίος μεταφέρει εκεί το κέντρο των επιχειρήσεων του, βρίσκοντας παρηγοριά στην “χωροπούλα του Μωριά” όπως την αποκαλεί, έπειτα από το χαμό του λατρεμένου του γιου.
Με την έναρξη του αγώνα, οι Στεμνιτσιώτες είναι έτοιμοι για την πρώτη τους μάχη, με ισχυρά ονόματα οπλαρχηγών, όπου κάτω από τις διαταγές του Κολοκοτρώνη, μετέχουν στις 25 Μαρτίου στην πολιορκία των Τούρκων στον κάμπο της Καρύταινας, ενώ δύο μήνες μετά επιλέγεται από τη Συνέλευση των Καλτεζών ως έδρα της Α’ Πελοποννησιακής Γερουσίας και πρώτη άτυπη πρωτεύουσα του επαναστατημένου Ελληνικού έθνους για έναν μήνα, περνώντας για πάντα στο προσκήνιο της Ιστορίας.
Χτισμένη λοιπόν πάνω στα ερείπια της αρχαίας Υψούς, η Στεμνίτσα Αρκαδίας αποτελεί πλέον έναν δημοφιλή τουριστικό προορισμό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Άκρως μαγική και με έντονη προσωπικότητα, γοητεύει και μαγνητίζει τα βλέμματα του επισκέπτη, παρασύροντας τον σε διαφορετικά μονοπάτια. Τα προσεγμένα καφέ, τα εστιατόρια με τις τοπικές γεύσεις, τα γραφικά καλντερίμια που χάνονται στην κυριολεξία μέσα στις καρυδιές και τις κερασιές, τα μουσεία της μα και τα υπέροχα παραδοσιακά ανόθευτα χτίσματα της, είναι μερικοί από τους λόγους αυτούς. Όλους τους υπόλοιπους, τους αφήνουμε σε εσάς για να τους ανακαλύψετε…