Ταξιδεύοντας στο άγνωστο ελληνικό νησί στο οποίο ανασύρθηκε το αρχαιότερο ναυάγιο του κόσμου
Μπορεί να φαίνεται πραγματικά απίστευτο, όμως από το 1975, το αρχαιότερο ναυάγιο του κόσμου, το οποίο χρονολογείται στα 2200 χρόνια π.Χ., έρχεται στο φως και μάλιστα ανασύρεται σε ένα μικρό και άγνωστο σε πολλούς ελληνικό νησί…
Για να πάρουμε όμως τα πράγματα σωστά και βεβαίως από την αρχή τους, αλλά και να κατανοήσουμε καλύτερα την τόσο μακρινή ημερομηνία του ναυαγίου, θα πρέπει να αναφέρουμε πως το νησί, σύμφωνα πάντα με τις αρχαιολογικές έρευνες, είχε κατοικηθεί από την εποχή του χαλκού, δηλαδή πριν από 6.000 χρόνια.
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Απεροπία, λόγω της άπειρης θέας που της προσέφερε η στρατηγική της θέση, ενώ κατά τη Βυζαντινή περίοδο παίρνει το όνομα Δοκός, ονομασία που διατηρεί έως τις μέρες μας, καθώς αποτελεί πέρασμα για την Ύδρα και για την Ερμιόνη, όπου και τοποθετείται γεωγραφικά.
Η πρωιμότατη κατοίκηση του Δοκού, τεκμαίρεται από την ίδρυση δύο μόνιμων εγκαταστάσεων της Πρωτοελλαδικής II περιόδου στη βόρεια ακτή της νήσου, η πρώτη επάνω στο Ακρωτήριο Μύτη Κομμένη και η δεύτερη στη θέση Λέδεζα, με μεγάλη ακμή του θαλάσσιου εμπορίου στα νερά του Αργοσαρωνικού και στο Μυρτώο πέλαγος.
Όμως παρά τη μεγάλη ιστορία και την ισχυρή θέση που κατείχε ο Δοκός κατά το παρελθόν, στις μέρες μας το νησί είναι άγονο, ακατοίκητο και διαθέτει ελάχιστες πηγές νερού. Πάντως, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, το χρησιμοποίησαν ως ένα ασφαλές αγκυροβόλιο, κάτι που συνέβη και κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821.
Τον Αύγουστο του 1975 ο Peter Throckmorton, πρωτοπόρος ερευνητής των βυθών, εντόπισε μια μεγάλη συγκέντρωση σπασμένης κεραμικής μάζας στο βυθό της νήσου Δοκού, σε βάθος 15-30 μέτρων. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως το πρωτοελλαδικό πλοίο ναυάγησε στον Όρμο Σκίντου, διότι ο καπετάνιος γνώριζε ότι εκεί υπήρχε οικισμός και ότι ο όρμος θα του προσέφερε καταφύγιο. Η εκτίμηση λοιπόν είναι ότι το ναυάγιο προκλήθηκε όταν το σκάφος κινδύνευσε λόγω της τρικυμίας και πάνω στην προσπάθεια να στρίψει μέσα στον όρμο έχασε την ευστάθεια και βούλιαξε σε μικρή απόσταση από τη νότια βραχώδη ακτή του Ακρωτηρίου Κομμένη.
Σε δεύτερο χρόνο, ο ερευνητής επέστρεψε στο σημείο μαζί με τον αρχαιολόγο Γιώργο Παπαθανασόπουλο και μαζί χρονολόγησαν τα ευρήματα που είχε ανακαλύψει. Τα κεραμικά ανήκαν στην περίοδο της πρωτοελλαδικής εποχής, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για το αρχαιότερο ναυάγιο του κόσμου, χρονολογημένο στα 2200 π.Χ. περίπου.
Ένα Σαββατοκύριακο στις υπέροχες Σπέτσες
Η υποβρύχια ανασκαφική έρευνα, η οποία κράτησε 4 ολόκληρα χρόνια λόγω της σπανιότητας αλλά και της σημασίας των ευρημάτων, έφερε στην επιφάνεια δύο λίθινες άγκυρες, μεγάλες ποσότητες κεραμικής όπως λυχνάρια, μαγειρικά σκεύη καθώς και πλήθος λίθινων εργαλείων, όπως μυλόπετρες, τριπτήρες από τον Σαρωνικό και λεπίδες οψιανού από τη Μήλο.
Στον Δοκό του σήμερα, αρκετά ιστιοπλοϊκά αλλά και τουριστικά βρίσκουν προσωρινό αγκυροβόλιο κατά το πέρασμά τους από τον Σαρωνικό στο Μυρτώο και αντίστροφα, αγνοώντας τη σημασία του ανά τους αιώνες. Τα διαυγή πεντακάθαρα νερά του, η ηρεμία του τόπου αλλά και ο ασφαλής όρμος του Σκίντου είναι ο μόνος λόγος διαμονής άλλωστε.
Στο νησί δε, διαμένουν γηγενείς κάτοικοι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, που διαθέτουν εκτάσεις στις οποίες οι πρόγονοί τους ζούσαν μόνιμα βιοποριζόμενοι ως κτηνοτρόφοι και αλιείς. Το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου είναι το μοναδικό οίκημα του όρμου, ενώ τα μόνα σημάδια ζωής που βλέπει ο επισκέπτης αναφέρονται στα τρία γαϊδουράκια, στις ελεύθερες γαλοπούλες, και στα κατσίκια που βελάζουν βόσκοντας ελεύθερα στον κατά δικό τους τόπο που το υπουργείο πολιτισμού έχει κηρύξει πλέον αρχαιολογικό χώρο.
Δείτε ακόμη την πιο διάσημη “πισίνα” του Ιονίου